Xalq ta’limi vazirligining kengaytirilgan Hay’at yig‘ilishida ta’lim sifatini oshirish va maktablar reytingi masalalari tanqidiy tahlil etildi

Joriy yilning 22 oktyabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligida “Xalq ta’limi vazirligi hududiy boshqaruv organlari va umumiy o‘rta ta’lim muassasalari faoliyati samaradorligi hamda 2020 yil milliy reyting natijalari”ga bag‘ishlangan hay’at majlisi bo‘lib o‘tdi.

Videoselektor tarzida o‘tkazilgan yig‘ilishda Xalq ta’limi vazirligi rahbariyati, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi, ushbu tashkilotlarning hududiy bo‘linmalari rahbarlari ishtirok etdi.

Yig‘ilishda 2019/2020 o‘quv yili uchun maktablar reytingini aniqlash maqsadida 2019 yilning 3 oktyabrdan 18 dekabrgacha respublikamizning barcha tuman va shaharlaridan 992 ta umumta’lim muassasalarida nazorat ishlari va ijtimoiy so‘rovnoma natijalari tahlil etildi.

Maktablar reytingini tuzishda 4 ta ko‘rsatkich asosiy mezon sifatida joriy qilingan. Bular bitiruvchi o‘quvchilarning umumta’lim fanlari bo‘yicha ta’lim tayyorgarlik darajasi va sifat ko‘rsatkichi, 9-sinf o‘quvchilarining bilim darajasi, oliy va birinchi toifali o‘qituvchilar ulushi, umumta’lim muassasasining o‘quvchilari va pedagog jamoasi o‘rtasida o‘tkaziladigan so‘rovnoma natijalari.

Reyting natijalariga ko‘ra, hududlar reytingida eng yuqori o‘rinlarni Buxoro, Namangan va Xorazm viloyatlari egallagan bo‘lsa, quyi o‘rinlarda Sirdaryo, Toshkent viloyati va Surxondaryo viloyatlari qayd etildi.

11-sinf bitiruvchilarining o‘qishga kirish ko‘rsatkichlari bo‘yicha Toshkent shahri (10,2%), Navoiy (10,2%), QQR (10,4%, Farg‘ona (10,7%) va Buxoro (16,5%) viloyatlari peshqadam bo‘ldi.

9-sinf o‘quvchilarining bilim darajasini aniqlash bo‘yicha o‘tkazilgan nazorat ishlarida jami 22769 nafar o‘quvchi qatnashdi va ularning 56.1%i ona tilidan diktantdan va 11.97%i matematikadan yozma ishdan ijobiy baholandi.

Oliy va birinchi toifali o‘qituvchilar ulushi bo‘yicha yuqori o‘rinlarda Farg‘ona, Andijon va Namangan viloyatlari bo‘lsa, quyi o‘rinlarda Samarqand, Surxondaryo va Jizzax viloyatlari maktablari aniqlandi.

Maktab o‘qituvchilari jamoasi bilan o‘tkazilgan so‘rovnomada jami 28707 nafar pedagog xodimlar qatnashdi. Ijtimoiy so‘rovnomalar TALIS-xalqaro tadqiqotlari savollari asosida o‘tkazildi. Bu o‘tkazilgan so‘rovnomalar o‘qituvchining professional faoliyatini tekshirishga imkoniyat berdi. So‘rovnomada o‘qituvchilar o‘z kasbiy tayyorgarligi, pedagogik faoliyati, shaxsiy fikr-mulohazalari, maktab sharoiti haqida ma’lumot bergan. 

Reytingga jalb qilingan maktablar ro‘yxati umumta’lim muassasalari reytingini tuzish bo‘yicha muvofiqlashtiruvchi komissiya tomonidan tasdiqlangan texnologiya asosida tanlab olish orqali shakllantirildi. Tanlov natijalariga ko‘ra, 186 ta ixtisoslashtirilgan maktab va 806 ta oddiy maktab reyting ro‘yxatiga kiritildi.

Maktab reytingini aniqlaydigan indikatorlarni yaratish jarayonida xorijiy tajribalar o‘rganilib, xususan AQSh, Rossiya Federatsiyasi, Yaponiya, Avstraliya, Shveysariya, Gollandiya, Kanada va Ukraina kabi davlatlarda umumta’lim muassasalari reytingini baholash metodikasi chuqur tahlil qilindi.

Reyting natijalarini tahlil qilish asosida sog‘lom raqobat muhitni shakllantirish, maktablarda ta’lim sifatini ko‘tarish, o‘qituvchilarning bilim darajasini va pedagogik mahoratini oshirish, umumta’lim muassasalari faoliyatidagi ochiqlik va shaffoflik darajasini ta’minlashga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqish, past ko‘rsatkich qayd etgan maktablarda ta’lim sifatini ko‘tarish va kamchiliklarni bartaraf qilish bo‘yicha takliflar bildirildi.